Πέμπτη 9 Σεπτεμβρίου 2010

ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ, ΠΟΥΛΙΚΑΚΟΣ, SOCOS

Δεν είναι η πρώτη φορά κατά την οποία μελοποιείται Νίκος Εγγονόπουλος – σε έκδοση της Lyra, το 1968, ο Νίκος Μαμαγκάκης είχε γράψει μουσική για τον «Μπολιβάρ» – είναι όμως η πρώτη φορά, που αντιμετωπίζεται η ποίησή του ως ένα από τα συστατικά (το κυριώτερο) μιας electro-rock απόπειρας. Της απόπειρας να παραταχθεί ο λόγος – έτσι όπως μεταφέρεται εκείνος από τον Δημήτρη Πουλικάκο –, πάνω από τις κιθάρες και τον προγραμματισμό τού Socos, τα έγχορδα, τα κρουστά, τα φωνητικά… Το εγχείρημα δεν είναι εύκολο. Οι λόγοι γνωστοί. Ο Εγγονόπουλος δεν μελοποιείται χωρίς αναταράξεις. Ό,τι πιο σημαντικό μου έρχεται στο νου, στο επίπεδο της… κλασικής μελοποίησης εννοώ, είναι ο παραληρηματικός «Αφέντης της Καρύταινας» («…τα σπλάχνα που ξερίζωσε στους άνεμους θα σπείρει/ και θα σταθεί εκδικητής στο κάστρο της σιωπής») ένα από τα ωραιότερα ελληνικά τραγούδια, πάλι σε μουσική του Μαμαγκάκη, από το άλμπουμ «Συλλογή, 1» [Lyra, 1970] σε ερμηνεία του Γιώργου Ζωγράφου. Και τούτο (το ανυπέρβλητο της μελοποίησης εννοώ) είναι κάτι το οποίο γνωρίζουν, εν πολλοίς, οι συντελεστές του άλμπουμ· και γι’ αυτό πράττουν το αυτονόητο.Στην «Ύδρα ΤΩΝ ΠΟΥΛΙΩΝ» [Puzzlemusik PIECE 016, 2010] δεν έχουμε ακριβώς μελοποιήσεις. Εκείνο που ηχοποιείται είναι η «ανάγκη» εξεύρεσης μιας πλατφόρμας – κάπως σαν ένα ροκοποιημένο trip-hop – επί της οποίας θα μπορούσε ν’ ακουμπήσει ο ατέρμων ποιητικός λόγος. Έτσι, ο Socos πλάθει, βασικά, περιβάλλοντα – χωρίς αυτό να σημαίνει πως, κατά περιπτώσεις, δεν αντιμετωπίζει μελοποιητικώς τους στίχους του Εγγονόπουλου («Άνθη», «Στα όρη της Μυουπόλεως»)· αν και όχι πάντα προτείνοντας, ακόμη και σ’ αυτές τις περιπτώσεις, ολοκληρωμένα τραγούδια. Τον συνθέτη-διαχειριστή, τον ενδιαφέρει κυρίως η αποκατάσταση ενός υποδόριου κλίματος, συχνά τελετουργικού – δίχως, όμως, να αποκλείονται οι «εκρήξεις» – μέσω του οποίου ο λόγος θα εκφράζει όχι μόνο το δικό του «είναι», αλλά και, ταυτοχρόνως, θα υποβάλλει (κανονίζει), την επένδυσή του. Έχω την εντύπωση πως «Ο μαθητευόμενος της οδύνης», «Η Ύδρα ΤΩΝ ΠΟΥΛΙΩΝ», η «Κλέλια ή μάλλον το ειδύλλιο της λιμνοθάλασσας Ι» και ακόμη η «Πολυξένη» (ιδίως αυτή) αποτελούν χαρακτηριστικές και κυρίως επιτυχημένες απόπειρες μεταφοράς τού λόγου του Εγγονόπουλου στη σύγχρονη δισκογραφία.

6 σχόλια:

  1. Συνήθως αυτοί που μελοποιούν ποίηση φόρουν ένα "λόγιο" προσωπείο που λειτουργει δεσμευτικά
    εις βάρος και της μουσικής αλλα και του λόγου. Μ' άρεσε που Socos και Πουλικάκος δεν μασήσαν. Λειτούργησαν απελευθερωμένα νιώθωντας πραγματικά την ποίηση του "δύσκολου" Εγγονόπουλου. Την προκλητικότητα, την ικανότητα σύλληψης του απροσδόκητα παράξενου,
    την επίθεση εναντίον στην απελπιστική ρουτίνα,χλευάζοντας την σοβαροφάνεια πλαγίως και λοξά χωρίς μελοδραματισμούς.
    Με εντυπωσίασε ο τρόπος που σε τόσο λίγες λέξεις παρουσίασες τόσο περιεκτικά το άλμπουμ. Πολύ ενδιαφέρουσα δουλειά.

    Υ.Γ.Τον Socos πρωτή φορά τον ακούω, έχει κάνει τίποτα άλλο;

    Κώστας Παπ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Κώστα, θα ψάξω να βρω από το αρχείο ό,τι έχω γράψει για τα CD του Socos στο περιοδικό και θα τ’ ανεβάσω…

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Παρα πολυ ενδιαφέρον.Για να παμε αυριο στην Αθήνα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Το άλμπουμ προσωπικά με ενθουσίασε, μου "έκατσε" πολύ καλά και σχεδόν κόλλησα, σημαντικό πράγμα πλέον για έναν δίσκο.
    Επιπλέον έχω την αίσθηση ότι είναι αυτό που περίμενε να κάνει ο Πουλικάκος σε όλη την μουσική του πορεία. Προερχόμενος ούτως ή άλλως από την "παρέα" του Εγγονόπουλου, είναι πλέον φανερό ότι με τις προσωπικές του δημιουργίες προσπαθούσε να αγγίξει τα όρια του ποιητή. Συμφωνώ με το ότι δεν εμφανίζονται λόγια προσωπεία και το άλμπουμ έχει ένα καλώς εννοούμενο ροκ ζοριλίκι. Εδώ κι εκεί υπάρχουν κάποιες υπερβολές στις ενορχηστρώσεις και στα κρεσέντα, αλλά δεν χαλάνε το όλο κλίμα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. gia ton filo pou caxnei douleies tou soco as riksei mia matia edw:http://www.myspace.com/socosguitar kai edw:http://www.myspace.com/theliveprojectband! kai mena me enthousiase o diskos kai panw ap ola h antimetwpish tou soco ! ypervoles stis enorxisrtoseis den vlepw, einai ypervolikes oso <> einai kai o logos tou eggonopoulou! ap thn allh mia eyxaristi ekpliksi gia mena itan o poulikakos pou san ermineutis gia mena einai ikanos gia to kalitero opws kai gia to xeirotero! telos o eggonopoulos oso klise kai as akoustei einai THEOS!!!!!!!!!!!!!

    VIVA!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ακατάλληλος ο Πουλικάκος, παρόλο που -πιθανολογώ-ξεπέρασε τον εαυτό του. Εντελώς αταίριαστη δουλειά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή